Webinar

Wat is het verschil tussen medische mondkapjes en niet-medisch mondkapjes?

Medische mondkapjes (chirurgisch mondkapje, FFP) zijn gevalideerd en bewezen effectief in de zorg. Niet-medische mondkapjes zijn niet onderzocht, dus de verschillen zijn eigenlijk niet aan te geven. Ook kun je dus niet met zekerheid zeggen dat een niet-medisch mondkapje wel of niet veilig is.

Hoe lang kun je 1 mondkapje dragen? Is er een max tijdsduur voor veiligheid?

Een chirurgisch mondneusmasker of ademhalingsbeschermingsmasker kun je maximaal 3 uur dragen. Als je merkt dat ademen moeilijker wordt, kun je het masker eerder vervangen. Je vervangt het masker ook als het masker nat voelt, als het beschadigd is of wanneer je tussendoor iets eet of drinkt. Voor niet-medische mondkapjes is dit niet onderzocht.

Zijn mondkapjes en mondmaskers hetzelfde?

Mondmaskers zijn ontworpen om de persoon die het draagt (de drager) te beschermen door nauw aan te sluiten op het gezicht. Hierdoor krijgen virusdeeltjes zo min mogelijk kans om langs de rand van het masker naar binnen te slippen en zo de drager te besmetten. Dit in tegenstelling tot een mondkapje, dat vaak los voor het gezicht hangt. Een mondkapje is vooral bedoeld om de buitenwereld van de drager te beschermen.

Klopt het dat je buiten medische beroepen geen medische mondmaskers mag dragen? (bijv. in kantooromgeving)

Vanaf 1 juni 2020 is een niet-medisch mondkapje verplicht voor reizigers en medewerkers in OV. Een medisch mondkapje is niet nodig en het is belangrijk dat die beschikbaar blijven voor de zorg. Er is volgens de huidige bekende informatie geen handhaving als iemand in een kantooromgeving een medisch mondneusmasker draagt.

Is de veiligheid van een chirurgisch mondmasker hetzelfde als een FFP MASKER?

Het belangrijkste verschil tussen FFP-maskers en spatbestendige chirurgische mondneusmaskers is dat FFP-maskers in artificiële laboratoriummodellen beschermen tegen rondzwevende aerosolen, terwijl chirurgische mondneusmaskers daarop niet getest zijn. Al vóór de huidige COVID-19-uitbraak is echter in verschillende onderzoeken aangetoond dat er geen verschil is in de prevalentie van influenza – ook een druppelinfectie – en andere virale luchtweginfecties onder zorgpersoneel dat tijdens contact met patiënten een N95-masker droeg (vergelijkbaar met FFP2) en medewerkers die een chirurgisch mondneusmasker droegen.

Er is veel discussie over ffp maskers en medische maskers type IIR. FFP maskers zijn persoonlijke beschermingsmiddelen, medische maskers zijn dit niet, maar type IIR worden wel als dusdanig ingezet geadviseerd door het RIVM. Is hier een wetenschappelijke onderbouwing voor?

Het coronavirus is een nieuw virus waar iedere dag nieuwe wetenschappenlijke inzichten van bekend worden, wereldwijd. In Nederland hebben wij het zo georganiseerd dat het RIVM het adviesorgaan is en deze ontwikkelingen nauwgezet volgt. Er zijn dus zeker wetenschappenlijke onderbouwingen voor het RIVM-beleid.

Is er een minimum te noemen over % Bacteriële filter efficiency? Wanneer is het veilig?

FFP1 en FFP2 ademhalingsbeschermingsmaskers hebben een resp. filterende werking van 80 tot 95%, mits ze goed aangesloten op het gezicht worden gedragen, en bieden bescherming tegen transmissie via (grotere en kleinere) druppels. Chirurgische maskers (IIR) bieden goede bescherming tegen spatten en druppels, maar hebben een beperktere filterende werking. Of de technische meetbare verschillen van de filterende werking tussen chirurgische maskers en FFP1 maskers in de praktijk leiden tot verschillen in de veiligheid voor de drager is tot nu toe niet bewezen.

In het bedrijfsleven gaan binnenkort de saleskanalen weer de weg op, deze mensen hebben meerdere klantcontacten per dag. Zijn dan alle type 3 chirurgische mondkapjes afdoende of alleen type IIR?

Het basis RIVM-beleid is hier van toepassing, houd 1,5 meter afstand van elkaar, voer het standaard schoonmaakprogramma uit, voeg hier extra hygiënerondes voor contactvlakken en high-touch punten aan toe. In deze situatie, op 1,5 meter, is dus geen noodzaak tot het dragen van een mondkapje. Als mensen zelf deze keuze willen maken, kies dan voor niet medische mondkapjes, zodat deze voldoende beschikbaar blijven als het wel nodig is.

Er is best wel wat verschil in de FFP maskers. Op sommige maskers staat FFP 1 en zijn qua uiterlijk hetzelfde als maskers met hierop de opdruk FFP2. Hoe herkennen we de verschillen?

Bij gecertificeerde maskers staat dit er altijd op! Vraag de leverancier naar een certificaat dat de garantie geeft dat het masker voldoet aan de juiste classificatie. Het is op dit moment niet duidelijk of er een verschil is tussen FFP1- en FFP2-maskers in de mate van bescherming tegen SARS-CoV-2 en andere coronavirussen bij aerosolvormende handelingen. Het dringende advies is dan ook om, zeker in tijden van schaarste, de keuze voor een mondneusmasker aan te laten sluiten op de werkzaamheden van de verschillende medewerkers. De FFP2-maskers worden aangeraden tijdens aerosolvormende handelingen bij zowel verdachte als bewezen COVID-19-patiënten.

Hoe weet ik of ik een goedgekeurd masker gebruik?

Voor corona was dit een eenvoudige vraag en zat deze garantie en goedkeuring in de toetsing en ervaring met de leverancier vooraf. Met de schaarste en aankoop via nieuwe leveranciers is dit moeilijker te controleren. Uw werkgever kan vragen om extra certificaten, kan de maskers door gerenomeerde onderzoeksorganisatie laten toetsen op filtering en pasvorm.

Ik heb een certificate of compliance (kopie) gekregen van de leverancier. Hoe betrouwbaar is dat nu echt?

De certificering van mond-neus-maskers is een apart businessmodel geworden met gerenomeerde en nieuwe partijen. Beoordeling is hierdoor lastig en kan alleen door de organisatie die het certificaat heeft uit te geven te beoordelen. Er is bij Alpheios een overzicht van organisaties bekend die gerenomeerd zijn.

Hoe kun je zelf testen of de werking van een masker voldoet aan de eisen?

Het zelf testen van de werking van een masker is niet eenvoudig. Wel zijn er een aantal zaken van belang die kunnen helpen. Pasvorm en belemmering van vrij kunnen ademen. Een goed masker sluit goed aan op het gezicht zowel rondom de neus als rond de kin, kieren en plooien moeten worden voorkomen. Een goed masker is niet plezierig om te dragen, geeft een benauwd gevoel en bemoeilijkt de ademhaling fors.

Wat is het advies t.a.v. de niet-medische mondmaskers?

Het niet-medisch mondmasker is niet gedefinieerd, niet onderzocht, er is geen wetenschappelijk onderbouwing, dus een advies hierin is niet te geven.

Is een faceshield ook aan te raden als je voorzieningen (verpleeg- en zorgartikelen) schoonmaakt of is het dan toch beter om een mondkapje te dragen?

Het Faceshield is niet gedefinieerd, niet onderzocht, er is geen wetenschappelijk onderbouwing, dus een advies hierin is niet te geven.

Is er bij een face shield geen risico dat druppeltjes langs het masker gaan? Is het dragen van een shield bijvoorbeeld in het OV gelijk of beter aan mondmasker?

Het Faceshield is niet gedefinieerd, niet onderzocht, er is geen wetenschappelijk onderbouwing, dus een advies hierin is niet te geven.

Moet je een mondkapje dragen onder het faceshield?

Ja, in het ziekenhuis wel, dit omdat het faceshield een niet-medisch item is en onvoldoende onderzocht is.

Worden de kosten van mondkapjes en mondmaskers ooit weer normaal?

In het begin van het covid-19 tijdperk in Nederland (en België) ontstond er een enorme run op mondmaskers, hetgeen eigenlijk direct zorgde voor schaarste wat betreft deze producten. Inherent hieraan was uiteraard de prijsstijging. Daarnaast kwamen er ook vele nieuwe partijen op de markt, ook met veelal hoge prijzen. Er zijn in Nederland initiatieven opgestart waarbij mondmaskers lokaal geproduceerd worden en tegen normalere prijzen in de markt worden gezet. De verwachting (en tevens hoop) voor de toekomst is dat de prijzen weer richting ‘normaal’ zullen gaan. Dit is natuurlijk sterk afhankelijk van het verdere verloop van de pandemie (bijvoorbeeld nieuwe mogelijke pieken wat betreft besmettingen, beschikbaarheid vaccin).

Hoe kunnen gebruikte mondkapjes het beste afgevoerd worden? Moet dit gescheiden of mag dit bij het gewone afval?

Openbaar/dagelijks leven: Heeft u een wegwerpmondkapje gebruikt voor eenmalig gebruik? Of is uw zelfgemaakte mondkapje stuk of versleten? Dan kunt u het bij het restafval, in de grijze container gooien. U kunt ook (katoenen) niet-medische mondkapjes kopen of zelf maken. Deze kunnen gewassen en hergebruikt worden.

Professioneel gebruik: Bij de zorg voor patiënten die besmet zijn met het coronavirus komt veel afval vrij. In de praktijk wordt dit ‘ziekenhuisafval’ genoemd. Er geldt een speciale regeling voor het afvoeren en verwerken van dit afval die van toepassing is voor alle intramurale zorginstellingen. Door het coronavirus is er een grote toename van ‘droog ziekenhuisafval’. Dit afval moet normaal gesproken in gesloten vaten worden afgevoerd. Sinds eind maart geldt daarom een tijdelijke regeling omtrent het verpakken, aanbieden en vervoeren van dit specifieke afval. Uitgebreide informatie over 'ziekenhuisafval' en de regelingen die gelden is te lezen op de webpagina van de Inspectie Leefomgeving en Transport. Naast ziekenhuizen is deze regeling ook van toepassing op alle andere zorginstellingen waar besmette patiënten worden verzorgd. Als verpleeghuis, GGZ instelling of andere zorginstelling bent u dus verplicht het zogenaamde ‘ziekenhuisafval’ volgens deze richtlijn te verpakken en af te laten voeren. Niet-medische gebruikte mondkapjes en plastic wegwerphandschoenen mogen alleen bij het restafval. Neem bij vragen of problemen contact op met uw afvalverwerker.